Gerçeklik, bilgi ve hayatın anlamı nedir ? Bu tarz kavramları genellikle bir yol boyu süren bir macera, okyanusları aşma, bir tırmanış, bir savaş, bir kitap, bir oyun veya bir fırsat penceresi gibi mecazi yollarla tanımlarız. 2400 yıl önce tarihin en ünlü düşünürlerinden biri olan Platon, hayatı, mağarada taş duvarların arasında zincirlenmiş bir şekilde sadece gölgeleri izlemeye mahkum edilmiş olmaya benzetti. Kulağa oldukça eğlenceli geliyor değil mi ? Bu olay aslında tam olarak Platon'un Mağara Alegorisi olarak biliniyor ve "Devlet" isimli eserinin 7. kitabında yer alıyor. Alegoride dış dünyayla ilgili hiçbir bilgiye sahip olmayan bir grup mahkum, doğdukları andan itibar bir mağaranın içine hapsedilmiş. Mahkumlar zincirlenmiş ve dışarıyı görmek için kafalarını hareket ettiremeyecek bir konumda tutuluyormuş. Yapabildikleri tek şey ise dışarıdan geçen insanların, hayvanların veya insanların taşıdıkları nesnelerin gölgelerini mağara duvarından takip etmek ve onları sınıflandırıp isim bulmaya çalışmakmış. Gördükleri gölgelerin, nesnelerin gerçek formu olduğuna inanıyorlarmış. Birden bire mahkumlardan biri zincirinden kurtulmuş ve dış dünyayla ilk defa yüz yüze gelmiş. Güneş ışığı gözlerini acıtmış ve gözlemlediği yeni çevre oldukça kafasını karıştırmış. Etrafındaki nesnelerin gerçek olduğu ve gölgelerin sadece bir yansımadan ibaret olduğu söylendiğinde bütün bunlara inanamamış. Gölgeler ona daha net görünüyormuş. Gözleri alışana kadar nesnelere direk bakmak yerine, sudaki yansımalarına bakmış. Fakat nihayetinde gözleri alışmış.
Mahkum, mağaraya geri dönüp diğerlerine neler keşfettiğini anlatmış. Fakat bu sefer de gözleri karanlığa alışmadığından duvardaki gölgeleri görmekte zorluk çekmiş. Diğer mahkumlar, dış dünyaya yaptığı gezinin onu aptallaştırdığı ve kör ettiğini düşünmüş ve onları serbest bırakma çabasına şiddetle karşı çıkmışlar.
Platon bu hikayeyi, toplumu eğitmeye çalışan bir filozof olmanın nasıl olduğunu açıklamak için kullanmış. Ona göre insanlar cahilliklerinden rahatsızlık duymamakla birlikte bunu gösteren insanlara karşı düşmanca bir tavır alıyorlar. Plato belki de kitlelerin oldukça inatçı ve cahil olmasından dolayı kendilerini yönetememesini de açıklıyor olabilir. Acaba bizler mağaranın içinde olan gölgelerden ziyade dışarıdaki dünyayı gerçekten biliyor muyuz ?
Kaynak ve İleri Okuma : https://en.wikipedia.org/wiki/Allegory_of_the_Cave
https://www.youtube.com/watch?v=SWlUKJIMge4
https://www.mpoweruk.com/figs/Platos-Cave.htm
